De eerste observatieweek van jonkheer Jelle (Basco's 5)

De eerste observatieweek van jonkheer Jelle zag er als volgt uit:

De jonkheer als begeleider van leerprocessen:

Tijdens mijn eerste week in een Bulgaarse lagere school leerde ik veel bij over hoe men hier een begeleider is van leerprocessen.

Wat me onmiddellijk opviel is dat de leerkracht een goed tempo aanhoudt tijdens zijn lessen. Verschillende lesfasen volgen elkaar vlot op. Ik bedoel hiermee dat de lkr vooral gebruik maakt van korte opdrachtjes zoals: “Neem je boek op blz. 12!”, “Lees het vraagstuk in stilte!”, “Vul de eerste oefeningen in!” enz. Je merkt dat de leerkracht weet waar hij naartoe wil.
Dit zag ik echter niet bij de vakleerkracht Engels. Zij had de klas minder in de hand. Ik denk dat dit komt door haar trager tempo.

Terwijl de lln aan het werk zijn loopt de leerkracht voortdurend rond. Ook bij ons is dit zeer belangrijk. Vooraan kan je niet zien welke leerlingen problemen hebben. Wanneer de lln aan het werk zijn stuurt de lkr de zwakkere leerlingen bij.

De lkr eist dat het stil is in de klas. Wanneer er leerlingen praten, wijst hij hen met de vinger op een heel subtiele manier. Hij gaat naar de leerlingen toe en fluistert hen wat in de oren. Eerst vond ik dit vreemd, maar de boodschap komt zo zeker goed aan!

Wat me opviel is dat de leerkracht voornamelijk onderwijsleergesprekken houdt. De lkr geeft kort wat uitleg, stelt eventueel wat vraagjes en laat de lln vervolgens individueel werken. Achteraf is er een klassikale verbetering.
De vakleerkracht Engels gebruikt echter wel groeperingsvormen en maakt ook gebruik van meerdere werkvormen. In een les was er een spel aanwezig, daarnaast werkten de leerlingen ook per twee voor een dialoogje,…

Tussen twee lessen door is er een kleine pauze van ongeveer 10 minuten. Tijdens deze pauze blijven de kinderen in de klas. Het leek mij eerst wat vreemd, maar het positieve effect van deze pauze was al gauw merkbaar: de leerlingen zijn weer volledig geconcentreerd voor de volgende les.

Tijdens de lessen merkte ik dat alle leerkrachten de lln zoveel mogelijk motiveren. Vooral tijdens de les Engels viel dit enorm op. De lkr moedigt de lln aan door te zeggen: “fine”, “well done”, “excellent”, enz.

Doordat de klaslokalen voor twee groepen worden gebruikt (lager als secundair onderwijs), zijn er vrij weinig wandplaten aanwezig. Toch kan ik zeggen dat mijn eerste indruk bij het binnengaan van de klas vrij positief was. Uiteraard zien onze klaslokalen er modieuzer uit, maar ik had het slechter verwacht. Bulgarije is tenslotte één van de armste landen van de Europese Unie.

In haast elke klas is er een cd-speler aanwezig wat, denk ik, toch wil zeggen dat de school beschikt over voldoende middelen.
Daarnaast beschikt elke leerling over zijn eigen handboek en werkboek. Dit wordt bijna volledig gefinancieerd door de overheid.

De handboeken en werkboeken zijn trouwens zeer goed uitgewerkt. De handboeken zien er zeer kleurrijk uit en de oefeningen zijn gelijkaardig aan de onze.
Bij elk handboek/werkboek is er een handleiding aanwezig.
Een lesschets uit een handleiding ziet er als volgt uit:
Korte beschrijving van het thema, bv. “Basketbal: passen en vangen.”
Doelen
Mogelijke problemen die de lln kunnen hebben bij de les!!!
Beginsituatie
Media
Lesverloop

Ik liet me vertellen dat de leerkrachten in Bulgarije weinig gemotiveerd zijn. Dit komt door hun lage lonen en ook omdat een leerkracht hier weinig aanzien heeft.Mijn mentor Emil Vitanov is nochtans zeer gemotiveerd. Daarnaast is hij ook de enige mannelijke leerkracht. Deze tendens komt dus niet enkel voor in België.

De jonkheer als organisator:

Momenteel heb ik veel taken te verrichten. Ik moet observatieverslagen maken, lesvoorbereidingen typen,… Dat is dus heel wat. Maar het lukt me wel. Een goede planning opmaken is in dit geval een must.

Terwijl de lln aan het werk zijn, houdt de lkr de klas steeds goed in het oog. Ook bij ons is dit een attitude die zeer belangrijk is. Net als in België ontstaat er hier vrij snel ontucht. ontstaat er vrij snel ontucht.

De lkr als de vakleerkrachten maken op voorhand hun bordschema. In België is dit ook zeer belangrijk. Wat wel jammer is, is dat er weinig aandacht wordt besteed aan de presentatie van het bordschema. Of de lijnen nu recht zijn of niet, of het bord maar half afgewassen is of niet, of alles goed gestructureerd is of niet,… het maakt allemaal weinig uit. Als alles er maar opstaat. In België verdient zo’n bordschema zeker een onvoldoende. Een bordschema biedt een bepaalde structuur, een bepaald houvast aan je les.

Voor de aanvang van elke les leggen de lln al het nodige materiaal klaar. Hierdoor spaar je veel tijd uit en dit heeft uiteraard een belangrijke invloed op het tempo van je les.

Tijdens de bewegingsles is er duidelijk een vaste structuur aanwezig. De lln weten waar ze staan aan het begin van de les en bij een instructie, de lln weten welke fluitsignalen worden gebruikt,…

De jonkheer als innovator en onderzoeker:

Ik heb al veel vernieuwende elementen aangebracht. Mijn sportles heb ik zeer creatief uitgewerkt voor hen. Hun sportlessen zijn niet echt kindgericht. Er worden vooral vaardigheden aangeleerd.

Mijn mentor vernieuwt zijn onderwijsstijl regelmatig. Dit wordt hem opgelegd door het Ministerie van Onderwijs. Elk vak beschikt over een soort syllabus (bij ons is dit een leerplan). In deze syllabus staat wat de lln moeten bereiken maar ook wat de leerkracht moet bereiken. Deze syllabus is een soort leidraad die voor hem die hij moet opvolgen en waarin ook staat wanneer hij welke nieuwe elementen moet inbrengen.

De jonkheer als partner van ouders en verzorgers:

Met ouders ben ik nog niet in contact gekomen. Maar ik heb wel al een idee hoe men hier in Bulgarije de ouders betrekt bij het schoolgebeuren.

Eenmaal per week MOET de lkr samenkomen met de ouders en praten over de eventuele problemen die zich voordoen. Uiteraard heeft niet iedere ouder hier behoefte aan.
De lessen zijn ’s middags rond 12u-13u afgelopen. De lkr moet er steeds voor zorgen dat hij beschikbaar is voor de ouders.

Nu en dan gaat de klas in het weekend op stap. Vaak is dit een eenvoudige wandeling ergens in een park of in het bos. De ouders worden uiteraard ook uitgenodigd. Bij zo’n activiteiten leert de lkr de ouders beter kennen en creëren ze zo een open relatie. Deze activiteit is uiteraard niet bedoeld om het te hebben over bepaalde problemen. Maar het creëert wel het vertrouwen bij de ouders om eventueel langs te komen tijdens de week!

De jonkheer als lid van een schoolteam:

In deze school voel ik me al helemaal thuis. De leerkrachten zijn hier enorm vriendelijk.

Voor de start van het schooljaar moeten de leerkrachten per leerjaar een jaarplan opstellen. Dit doen ze in overleg met leerkrachten uit hetzelfde jaar. De leerkrachten uit elk jaar moeten immers dezelfde lessen geven.
Daarnaast stellen ze ook alle testen samen op.

De leerkrachten komen hier ook veel samen om te discussiëren over hun manier van lesgeven, eventuele problemen,… waarbij ze hulp vragen aan elkaar. Dit klinkt echt enorm interessant. Je weet dat je er niet alleen voor staat. Je kan altijd rekenen op je collega’s.